Τα όπλα στην Ελλάδα

 Oι Έλληνες έχουν το δικαίωμα να συνέρχονται ήσυχα και χωρίς όπλα.(Σύνταγμα της Ελλάδας)

     Του ε.α. Αντιστρατήγου Π.Σ. Γιάννη Σταμούλη   

   Σύμφωνα με το ινστιτούτο Small Arms Survey, το 2017, βρίσκονταν στην κατοχή ιδιωτών, κατά προσέγγιση, 857 εκατομμύρια πυροβόλα όπλα, σε 230 χώρες. Σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, στην Ελλάδα υπολογίζεται ότι ο αριθμός αυτός ανέρχεται σε 1.920.000 συνολικά όπλα.

Σύμφωνα με την έκδοση του 2025 του Global Initiative Against Transnational Organized Crime, η Ελλάδα είναι "κυρίως χώρα διέλευσης για παράνομα όπλα από τη Μέση Ανατολή, την Τουρκία και τα Βαλκάνια, και οι παράνομες εξαγωγές κατευθύνονται στην Τουρκία, το Ιράκ και τη Συρία. Η εγχώρια αγορά παράνομων όπλων μεταξύ των εγκληματιών συγκεντρώνεται σε αστικά κέντρα όπως η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη, αν και η παράνομη οπλοκατοχή είναι ευρέως διαδεδομένη (με την Κρήτη να αποτελεί ιδιαίτερο κέντρο για την παράνομη οπλοκατοχή από πολίτες).

Οι μεταχειρισμένες καραμπίνες, τα κυνηγετικά τυφέκια και τα αστυνομικά όπλα είναι τα πιο συχνά κατεχόμενα «παραδοσιακά» όπλα, τόσο στην ηπειρωτική χώρα όσο και στα νησιά, και συχνά μεταβιβάζονται ως οικογενειακά κειμήλια. Σύμφωνα με στοιχεία του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, κυκλοφορούν σήμερα στην Ελλάδα περίπου 800.000–1.000.000 παράνομα πυροβόλα όπλα. Άλλες πηγές εκτιμούν ότι από τα 1.920.000 πυροβόλα όπλα στην Ελλάδα, περίπου 1.110.000 είναι μη καταχωρημένα. Άλλες πηγές εκτιμούν ότι από τα 1.920.000 όπλα στη χώρα, περίπου 1.110.000, ή το 57%, είναι μη καταχωρημένα. Πολλά από αυτά είναι κυνηγετικά όπλα που φυλάσσονται από μεμονωμένους ιδιοκτήτες, αλλά άλλα είναι πιο εξελιγμένα όπλα που προέρχονται από αλβανικά στρατιωτικά αποθέματα που κλάπηκαν το 1997."

Σύμφωνα με άρθρο του www.athensvoice.gr του 2022, όπως προκύπτει από έρευνα στα «ΝΕΑ»: "δείχνει ότι στην Ελλάδα λειτουργούν 580 οπλοπωλεία ενώ εκτιμήσεις αναφέρουν πως συνολικά κυκλοφορούν δύο εκατομμύρια όπλα (πιστόλια, κυνηγετικές καραμπίνες, ατομικής ασφάλειας, σκοποβολής και άλλα) από τα οποία περίπου οι 800.000 είναι παράνομα. Η έρευνα της εφημερίδας αναφέρει ακόμη πως το 70% των αγορών γίνεται στο διαδίκτυο και το υπόλοιπο 30% σε φυσικό κατάστημα."

Σύμφωνα με την ίδια έρευνα η ΕΛ.ΑΣ. επισημαίνει πως "για λόγους κρατικής ασφάλειας δεν μπορεί να κοινοποιηθεί ο αριθμός των νομίμως κυκλοφορούντων όπλων στην Ελλάδα». Ωστόσο, υπολογίζεται πως στην χώρα μας κυκλοφορούν περίπου 2.000.000 όπλα, νόμιμα και παράνομα. 

Το ποσοστό, ωστόσο, «πληθυσμιακής» οπλοκατοχής ανέρχεται στο 20%. Δύο στους δέκα πολίτες έχουν στην κατοχή τους κάποιο όπλο, παράνομα ή νόμιμα. Παρά το αρκετά μεγάλο ποσοστό, να σημειωθεί πως σε γενικά πλαίσια η οπλοκατοχή στην Ελλάδα παραμένει σε χαμηλά επίπεδα συγκριτικά με άλλες χώρες (Κύπρος 34 όπλα ανά 100 κατοίκους, Φινλανδία 32 όπλα ανά 100 κατοίκους) και φυσικά με τις ΗΠΑ (120 όπλα ανά 100 κατοίκους)."

Σύμφωνα με την επίσημη Στατιστική Επετηρίδα (ΕΛ.ΑΣ.) για το 2024 χορηγήθηκαν 66.756 άδειες οπλοφορίας όλων των κατηγοριών.

Σε άρθρο στα www.parapolitika.gr, επισημαίνεται ότι ιδιαίτερα στη Κρήτη, το 2024 η αύξηση των συλλήψεων για παραβάσεις της νομοθεσίας περί όπλων ξεπερνάει το 20% σε σχέση με το 2023. Ο αριθμός συλλήψεων για παραβάσεις του Νόμου περί όπλων από τον Ιανουάριο μέχρι και το Νοέμβριο του 2024 είναι 677 άτομα από 549 που ήταν το ίδιο διάστημα το 2023.

Σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία υπάρχει καταρχήν γενική απαγόρευση της οπλοκατοχής. Ως όπλο ορίζεται κάθε μηχάνημα, το οποίο εκ κατασκευής, μετατροπής ή τροποποίησης, με ωστική δύναμη που παράγεται με οποιονδήποτε τρόπο, εκτοξεύει σφαιρίδια, βολίδες, βλήματα, βλαπτικές χημικές ή άλλες ουσίες, ακτίνες, φλόγες ή αέρια και μπορεί να επιφέρει κάκωση ή βλάβη της υγείας σε πρόσωπα ή βλάβη σε πράγματα ή να προκαλέσει πυρκαγιά, καθώς και κάθε συσκευή που μπορεί με οποιονδήποτε τρόπο να προκαλέσει τα πιο πάνω αποτελέσματα. Επίσης όπλα, θεωρούνται τα αντικείμενα που είναι πρόσφορα για επίθεση, άμυνα ή ακινητοποίηση (χημικά spray, μηχανισμοί ηλεκτρισμού, μαχαίρια εκρηκτικά, replica κ.λ.π.) Η οπλοκατοχή είναι πλημμέλημα και τιμωρείται με φυλάκιση, τα πλαίσια της οποίας εξαρτώνται από τις ιδιαίτερες περιστάσεις της κάθε περίπτωσης.

Η νομοθεσία σε ορισμένες περιπτώσεις, και μόνον εφόσον υπάρχει ειδική άδεια της αρμόδιας αστυνομικής αρχής, επιτρέπει  την κατοχή ορισμένων ειδών όπλων. Σε κάθε περίπτωση, οι κάτοχοι των όπλων υποχρεούνται να λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα για την ασφαλή φύλαξη αυτών, υπό την έννοια ότι αυτά πρέπει να είναι αποσυναρμολογημένα, χωρίς πυρομαχικά, και τοποθετημένα σε ασφαλές και δυσπρόσιτο μέρος.

Υπάρχουν ειδικές νομοθετικές ρυθμίσεις για την οπλοκατοχή και οπλοφορία που αφορούν συγκεκριμένες ομάδες ατόμων όπως Αστυνομικοί και στρατιωτικοί, Συλλογές και κληρονομιά όπλων, Κυνηγοί.

Η οπλοφορία, να σημειωθεί ότι αποτελεί ένα ξεχωριστό ποινικό αδίκημα και διώκεται, όταν δεν υπάρχει ειδική άδεια οπλοφορίας.  Η άδεια οπλοφορίας  εξαιτίας της μεγάλης  επικινδυνότητας δίνεται  με εξαιρετική φειδώ και κατόπιν διενέργειας εξονυχιστικών ελέγχων, ιδίως σε περιπτώσεις που διαπιστώνεται ότι υφίστανται πράγματι λόγοι ασφαλείας. Η οπλοφορία  αποτελεί πλημμέλημα, τιμωρούμενο με ποινή φυλάκισης, η οποία διαμορφώνεται ανάλογα με την κάθε περίπτωση.

Τέλος, η οπλοχρησία, η οποία συνίσταται στη χρήση όπλου για τη διάπραξη άλλου αδικήματος (κακουργήματος ή πλημμελήματος)  αποτελεί πλημμέλημα που τιμωρείται με ποινή φυλάκισης από 6 μήνες έως 5 έτη, ενώ  σε διακεκριμένες περιπτώσεις,  προβλέπεται ποινή κάθειρξης (5-15 έτη) όταν ο δράστης προβαίνει σε εισαγωγή, κατασκευή, προμήθεια, και γενικά εφοδιασμό ομάδων ή οργανώσεων με όπλα, οι οποίες αποσκοπούν στη διάπραξη άλλων αδικημάτων.